نوشتن‌گاه

فیلم مستند با ارائه اطلاعات واقعی درباره مردم، مکان ها و رویدادها عموما از طریق کاربرد تصاویری واقعی یا ساختگی، مخاطب خود را به قلمروها و تجربه های جدیدی وارد می کند.

البته نمیتوان فیلم مستند را صرفا با واقعی بودن آن تعریف کرد. در هم تنیدن عناصر واقعی در روایتی کلی به نحوی که حاصل کار همان قدر که صادق و راستگو است، برانگیزنده و جذاب نیز باشد و اغلب به چیزی فراتر از حاصل جمع عناصر تشکیل دهنده خود تبدیل شود.

اریک بارتو در کتاب مستند خود می نویسد:

مستند ساز شیفته چیزی است که در صدا و تصاویرش میابد؛ چیزی که به نظر او عمیق تر و با معناتر از هر چیزی است که بتوان جعل کرد و ساخت... برخلاف هنرمندان داستان پرداز، او متعهد است جعل نکند. او خود را با گزینش و آرایش یافته هایی که دارد، بیان می کند.

منبع:

کوران برنارد، شیلا، قصه گویی در فیلم مستند

بررسی فیلم همه چی آرومه

وقتی فیلم " Hangover " وارد سوپرمارکت ها شد و جای خودش را در کنار دستگاه برش کالباس و سوسیس پیدا کرد شاید حتی لحظه‏ ای هم به ذهنمان خطور نمی کرد که کارگردانی پیدا شود تا این فیلم پوچ و بی ارزش را تقلید کند.

هنگ آور

کارگردان   Todd Phillips

نویسندگان   Jon Lucas, Scott Moore

بازیگران      Zach Galifianakis, Bradley Cooper and Justin Bartha | See full cast and crew

 محصول     2009   آمریکا

بازیگران هنگاور که نقش چهار دوست را ایفا می کنند، با یکدیگر برنامه سفر به لاس وگاس- مهد قمار و سرگرمی های غیر اخلاقی – را می ریزند و خود را برای سفر مجهز می کنند.

در همان اوایل سفر، بازیگران از حالت مستی و بی هوشی در می آیند و متوجه می شوند، اتفاقاتی برایشان رخ داده که از هیچ کدام خبر ندارند از جمله دزدی و ... .

یکی از دوستانشان از ابتدای سفر گم میشود و آنها به دنبال وی همه جا را جستجو می کنند و تا اینکه او را می یابند، که البته در طول جستجو به اتفاقاتی که برایشان افتاده پی می برند.

  همه چی آرومه

کارگردان: مصطفی منصوریار، دستیار اول کارگردان و برنامه ریز: روزبه سجادی حسینی، مشاور کارگردان: پرویز شهبازی، مدیر روابط عمومی: مسعود نجفی، انتخاب بازیگر: رضا داوودنژاد، نویسنده فیلمنامه: محمدرضا آریانی، تهیه کننده: امیر سماواتی تهیه کننده، مجری طرح: رضا داوودنژاد، مدیر تولید:  مجید بذرپاش، مدیر فیلمبرداری:  حسین ملکی، عکاس و فیلمبردار پشت صحنه: سجاد سپهری شکیب، طراح صحنه و لباس: حجت اشتری، صدابردار: بابک اخوان، طراح چهره پردازی: سالومه اسکندری

بازیگران : مجید صالحی، علی صادقی، جواد عزتی، رضا داوودنژاد، سحر قریشی، محسن قاضی مرادی، کیانوش گرامی و ...

وقتی دست اندرکاران فکرشان اینگونه باشد: (به نقل از سایت سازمان تبلیغات اسلامی)

مصطفی منصوریار درباره سابقه کاری خود و ساخت همه چی آرومه می گوید: «در سال 1376 اولین فیلم کوتاه خود را ساختم و حدود هفت سال پس از آن، کار خودم را ادامه دادم؛ اما از آن زمان تا کنون پشت در مانده بودم، زیرا باید با چنین فیلمی وارد می‌شدم.

منصوریار درباره ایده ساخت فیلم می گوید: «جرقه اصلی ساخت این فیلم برای نزدیک شدن به فضاهای سینمای مورد پسند نوجوانان بود و فیلم «هنگ اور» کپی مناسبی برای ساخت برای ایرانیزه کردن است. قصد داشتم داستان فیلم تینیجری باشد و این فیلم برای قشری ساخته شده است که من سال‌ها با آنها در زمینه‌ ساخت نماهنگ کار کرده‌ام.

من دوست دارم که برای مخاطب جوان فیلم بسازم و اگر از این زاویه به فیلم همه چی آرومه نگاه کنیم، متوجه خواهیم شد که ارزش های این فیلم کم نیست. همچنین مسائل اقتصادی که در فیلم مطرح می‌شود، اهمیت دارد تا شاید صحنه‌هایی که در این‌ باره نمایش داده می‌شوند، برای جوانان انگیزه باشند.

من تمام مدت تلاش کردم تا به داستانی برسم که مخاطب را پس نزند و نمی‌خواستم تنها یک فیلم خارجی را کپی کنم و به مخاطب نشان دهم.»

محمد گل آرا (صدا گذار) درباره فیلم می گوید: «اگر قرار باشد فیلم خارجی را کپی کنیم و ایرانی آن را به مخاطب نشان دهیم هیچ ارزشی ندارد. در این فیلم مخاطب احساس می کرد شاید فیلم همانند مشابه خارجی آن به پایان برسد اما این طور نمی شود و فیلم به طریقی دیگر به پایان می رسد و به اعتقاد من فیلم بسیار قوی و خوبی است.»

بهکار (تدوینگر) در مورد فیلم می گوید: «این فیلم تنها جنبه سرگرمی دارد و قرار نیست پدیده عجیب و غریبی از دل این فیلم بیرون آید.»

...

بله! حالا سوالی که برای بنده و امثال بنده که ما هم جوانیم و در فیلم هنگاور چیزی را نپسندیدیم جز مواردی که اخلاقا نباید می پسندیدیم، بوجود می آید، این است:

جناب آقای مصطفی منصوریار، شما هر چیزی در ذهنتان جرقه بزند و جوانان هم آن را بپسندند ، آن را به تصویر می کشید و سعی می کنید آن را ایرانیزه کنید؟

لطفا واژه ایرانیزه کردن را برای ما تعریف کنید و روشن کنید که در کجا می توان از این واژه استفاده کرد؟

چرا فیلم 2012 ایرانیزه نمی شود؟

چرا سریال کبرا 11 ایرانیزه نمی شود؟

چرا ؟ چرا؟ چرا؟ و خیلی چراهای دیگر ... .

با یک آمارگیری ساده، شاید بتوانید اقبال جوانان را نسبت به فیلم سریالی "امریکن پی" درک کنید، خیلی از جوانان این فیلم را پسندیدند.

 به قول محمد گل آرا، صدا گذارتان، می توانید فیلم را طور دیگری به پایان برسانید، شاید هماهنطور که خودشان امریکن پای نهایی را با نتایج اخلاقی آمریکایی تمام کردند.

فیلم بسیار قویتان که شاید حضور بازیگران مولد خنده در آن باعث شد که بسیاری از ضعفهایش پوشیده شود به لحاظ فنی مشکلاتی داشته که از قوی بودن آن می کاهد.

لرزشهای تصویر حاکی از تصویر بردای بد فیلم است و البته بیننده ی عام هم متوجه می شود که فیلم، دوربین روی دست کار شده.

داستان فیلم نیز ، داستانی پوچ و بی ارزش و عاری از نتایج اخلاقی است مگر اینکه بخواهد بگوید: لطفا قارچ سمی را هنگامی که پولهای کیف دزدی را خرج عیاشی کردید، نخورید چون دچار هزیان می شوید.

داستان بر مبنای اتفاقاتی جلو می رود که روایت فیلم را بر عهده دارد، ناگهان شما به بیننده می گویید هر چه دیده است هزیان بوده ، شاید شما این اتفاق را سیلی آخر به گوش بیننده می دانید که اگر اینطور است باید عرض کنم غلط است و اشتباه کردید.

بیش از این وقت خوانندگان را نمی گیرم، چون وقتشان برای دیدن این فیلم به اندازه کافی هدر خواهد رفت.

"یادداشت از مجتبی قره باغی"

مستند" عزیز"

کاری است از مصطفی قره باغی.

این فیلم تماما با دوربین 2 مگا پیکسلی موبایل نوکیا تصویر شده است. تدوین فیلم نیز با ساده ترین نرم افزار موجود تدوین گردیده.

پست اپدیت شد

۱۴۰۰/۱۱/۱۴ 

یک بامداد

https://watchdocumentaries.com/born-into-brothels

انلاین تماشا کنید اینجا

با فیلتر شکن و وی پی ان امکان پذیره

● نویسندگان و کارگردانان: زانا بریسکی، راس    کافمن

● محصول: هندوستان و آمریکا سال ۲۰۰۴، رنگی، ۸۵ دقیقه

● ژانر: مستند

● رتبه: ده ستاره (از ده ستاره)

● ایده اصلی: دو سینماگر مستندساز به ثبت وقایع زمان اقامت خود در سوناگاچی کلکته و روابط خود با فرزندان روسپی هایی می‌پردازند که در منطقه بدنام شهر موسوم به چراغ قرمز کار می‌کنند.

""به نقل از پایگاه رسمی انتشارات سوره مهر""

● نقد اول: دیلیپ بارمن

امروز من شاهد «متولدین خانه‌های فساد» در سومین روز جشنواره فیلمهای مستند تمام قاب بودم. حتی با وجود اینکه تنها یک روز تا پایان این جشنواره باقی مانده مطمئنم این فیلم قابل تقدیرترین فیلم این جشنواره بوده است و درواقع یکی از تأثیرگذارترین فیلمهایی است که در چند وقت اخیر شاهد آن بوده‌ام. کارگردانان و تهیه‌کنندگان آن زانا بریسکی و راس کافمن پس از نمایش فیلم در یک جلسه پرسش و پاسخ شرکت کردند و من افتخار ملاقات و صحبت با زانا بریسکی را داشتم که تعامل عمیقش در این فیلم و نیز کوشش عاری از خودخواهی‌اش تحسین بسیار وافری را در من نسبت به کاری که ارائه داده برانگیخته است. همان‌طور که من در خلال جلسه پرسش و پاسخ خاطرنشان کرده‌ام چنانچه ما افراد بیشتری شبیه به او داشتیم جهان جای بسیار بهتری برای تمامی ما می‌شد.

خانم بریسکی یک عکاس رسمی و حرفه‌ای است و در حال حاضر برای اولین بار کارگردانی کرده است او در سال ۱۹۹۷ تحقیق در زمینه زندگی شاغلان در حوزه ‌فحشا در محدوده چراغ قرمز کلکته را آغاز کرد جایی که بیش از هفت هزار زن و دختر در وضعیت فوق‌العاده غم‌انگیزی روسپیگری می‌کنند. برای درک بهتر آنها «زانا» ماهها برای یک دوره با آنها زندگی کرد و کودکان سریعاً با او صمیمی شدند. کودکان علاقه‌مند بودند تا از دستهایشان در عکس گرفتن استفاده کنند و لذا زانا به آنان کمک کرد تا بتوانند این کار را تجربه کنند و او نیز بتواند جهان را از زاویه نگاه آنها نظاره کند آن هم به واسطه تعلیم فن عکاسی به آنها و کسب تجربه در فیلمبرداری با دوربین ۳۵ میلیمتری و نیز با کمک به آنها برای نقد و اصلاح عکسهایشان.

عکسهای نهایی که کودکان مابین سالهای ۲۰۰۰ و ۲۰۰۳ گرفتند تکان‌دهنده است. برخی از کودکان مشخصاً دارای یک استعداد ذاتی در ترکیب‌بندی و قابلیت هنری می‌باشند و تمام آنها آثاری دارند که شور زندگی را به تصویر کشیده تا آنجا که «زانا» توانست کودکی را دعوت کند تا عضوی از هیئت داوری کودکان در یک نمایشگاه عکس بنیاد مطبوعات بین‌المللی عکس در آمستردام در سال ۲۰۰۲ باشد و کمک کرد تا آن کودک واقعاً در این نمایشگاه حاضر شود.

زانا در فیلم به این مطلب اذعان دارد که یک مددکار اجتماعی نیست بلکه شدیداً در پی این است که به پسران و دختران یاری رساند چراکه در غیر این ‌صورت آینده آنان چیزی فراتر از روسپیگری، مواد مخدر و جرم و جنایت نخواهد بود.

او نمایشگاه عکسی در یک کتاب‌فروشی در کلکته تدارک دید که در آن واحد پروژه زانا با پوشش خبری و تلویزیونی کودکان همراه شده بود. زانا اخیراً سازمانی تأسیس کرده به نام «بچه‌های دوربین به‌دست» که عکسهای چاپ‌شده آنها را به نفع خود این کودکان در معرض فروش می‌گذارد البته با اختصاص صد در صد سود به آنها. دوازده عکس از این عکسهای چاپ‌شده همانهایی بودند که برای تقویت دو هزار و سه عضو بین‌الملل انتخاب شده و او حتی آثار کودکان را در «ساوت‌بی» در معرض نمایش و حراج گذاشت. ضمناً او تلاش کرده چند نفر از کودکان را به مدارس شبانه‌روزی خوب بفرستد و اخیراً به تعدادی از آنها کمک کرده تا به پست الکترونیکی دسترسی پیدا کنند و دوره‌های زبان انگلیسی بگذرانند.

خود فیلم از لحاظ تکنیکی زیباست همراه با آمیزه‌ای از رنگها و صداها و تحرک که بر روی کودکان تمرکز کرده ولی در عین حال دیگران را نیز در بر می‌گیرد. فیلمسازان به هیچ وجه معیشت ناسالم در «سوناگاچی» را کتمان نمی‌کنند. ازجمله نفرینهای آزاردهنده علیه کودکان، ناامیدی و یأس آنها از عدم توانایی ورود به جامعه‌ای نرمال به هر نحو نبود هرگونه حمایت دولتی، مواجهه با یک بوروکراسی عظیم به منظور اینکه تغییر هر چیزی حتی با همکاری خانم بریسکی و فقدان کلی بازجویی یا محافظت پلیس آنچنان که به طرزی وحشتناک در معرض دید تماشاگران قرار گرفته آنجا که مادر یکی از کودکان توسط یک فرد فاسق در آتش‌سوزی آشپزخانه جان می‌بازد.

در ساخت این فیلم، آقای کافمن و خانم بریسکی به نحوی مؤثر در برخی موارد از ؟؟؟ سریع دوربین اورتینتهای قرمز، استفاده از طیفهای رنگی و تصاویر شطرنجی برای به تصویر کشیدن فضایی که شرکت‌کنندگان در فیلم تمایل ندارند از آنها فیلمبرداری شود بهره برده‌اند. آنها می‌توانستند این فیلم را به مستندی مفصل و غم‌انگیز درباره منطقه فقیرنشین چراغ قرمز تبدیل کنند، اما در عوض تصمیم گرفتند که طبیعت و ماهیت آنجا را با تمرکز بر روی معصومیت کودکان و امیدی که می‌شد به آنها بخشید مورد بازشناسی قرار دهند.

اگر شما این فرصت را یافتید که در جشنواره‌ای به تماشای این فیلم بنشینید آن را مغتنم بشمارید. من مطلع شدم که شرکت HBO سینمکس ممکن است فیلم را عرضه کند و در اختیار طیف گسترده‌تری از مخاطبان قرار دهد. این فیلم بسیار امیدبخش و دلگرم‌کننده که احساساتی نظیر امیدواری و ناامیدی را در من برانگیخت، ناباوری و جا خوردن از فطرت آدمی با تحسینی شگرف نسبت به نوع‌دوستی و اثری که یک شخص می‌تواند بر جای گذارد و غم و اندوه از بدبختی طاقت‌فرسا، فساد و بی‌تفاوتی یک جامعه که اجازه می‌دهد جایی همچون سوناگاچی (در کلکته) به حیات خود ادامه دهد. از سوی دیگر شادی بزرگی از اینکه کودکان برای ادامه زندگی خود هنوز شور و هیجان دارند و بازی معصومانه و اشتیاقشان برای بیرون آمدن از آن منطقه. اینها همگی احساساتی هستند که به من دست دادند. این فیلم به‌خاطر کیفیت و بی‌همتایی‌اش همچنین خدمت شایانی که زانا بریسکی عرضه می‌کند از نظر من شایسته ده ستاره از مجموع ده ستاره می‌باشد. این فیلم باارزش را از دست ندهید و تصور کنید که دارید از اقدامی حمایت می‌کنید که همچنان ادامه دارد.

● نقد دوم:

شمار اندکی از بی‌عدالتیهای فراوان در دنیا که در حق افراد ضعیف، بی‌دفاع و آسیب‌پذیر اعمال می‌شود ما را به عکس‌العمل وامی‌دارند. هنگامی‌که زانا بریسکی در سال ۱۹۹۸ برای عکسبرداری از زندگی روسپیها وارد محدوده چراغ قرمز شهر کلکته شد آنچه که توجهش را جلب نمود کودکان و دخترانی بودند که اندکی پس از سن بلوغ مجبور به پیوستن به این گروه شده بودند، پسران و دخترانی که به خاطر روسپیگری مادرانشان بی‌آبرو شده و از درس خواندن آنها جلوگیری شده بود. این عکاس انگلیسی کار اصلی خود را کنار گذاشت و شروع به تعلیم دادن مهارت و حرفه خود به این کودکان نمود. «متولدین خانه‌های فساد» در اصل داستان شاگردان بریسکی است. هشت دختر و پسری که عکسهایشان بلافاصله دیگر عکاسان حرفه‌ای را تشویق به ادامه راهی کرد که بریسکی قبلاً آغاز کرده بود.

بریسکی پس از خریدن یک‌سری دوربینهای اتوماتیک برای کودکان فوراً یک دوربین دی‌وی‌کم به دست گرفت و شروع به فیلمبرداری از آنها کرد. آن هم درحالی‌که به کودکان اجازه می‌داد جلوی دوربین در خصوص تجربه‌های خود و عکس‌برداریهایشان بحث کنند. این امر او را بیش از آنکه به داخل خانه‌های آشفته آنها بکشاند به درون زندگی بحران‌زده آنان سوق داد. بریسکی به‌زودی نیاز به یک فیلمبردار را احساس کرد و در سال ۲۰۰۰ راس کافمن را که تدوینگر فیلمهای مستند بود، متقاعد کرد تا در کلکته به وی ملحق شود. هردوی آنها برای تکمیل فیلم «متولدین خانه‌های فساد» با هم همکاری کردند و اثری ساختند که در فستیوال فیلم کمیته نظارت بر حقوق بشر در ابتدای سال ۲۰۰۲ برای نخستین بار اکران شد و در حال حاضر رهسپار نخستین اکران سینمایی خود شده است.

بریسکی و کافمن ـ که هردو در حرفه کارگردانی تازه‌وارد به شمار می‌رفتند ـ مسلماً نتوانستند در مورد این مسئله به توافق برسند که این مستند بایستی داستان بریسکی را بازگو کند یا داستان کودکان را؟!

هنگامی که بریسکی پشت دوربین قرار می‌گیرد، «متولدین خانه‌های فساد» از شاخه‌ای به شاخه دیگر می‌پرد و نامفهوم می‌شود درحالی‌که در پی تلاشهای او برای ارسال کودکان به مدرسه‌های شبانه‌روزی مجبور می‌شود درست همان‌طور که باید از شبکه هولناک سنتهای فرهنگی و اجتماعی دست و پاگیر زندگی کودکان عبور کند، بوروکراسی پرپیچ و خم هندی را نیز پشت سر بگذارد. در این سکانسها کودکان به گذشته و پیشینه خود پرتاب می‌شوند. علی‌رغم فقدان انسجام و یکپارچگی در ساختار فیلم، بریسکی و کافمن نگاه تیز و موشکافانه‌ای را به معرض نمایش می‌گذارند و این مهم از طریق تصاویری حاصل می‌شود که مستقیماً هستی پر از نکبت کسانی را بیان می‌کند که مجبور به زندگی در محدوده چراغ قرمز شده‌اند.

چند نمای گذرا، شامل یک راهروی نکبت‌بار همراه با نوری ضعیف در یک فاحشه‌خانه، دانش‌آموز عکاسی که در حال سابیدن و تمیز کردن ظروفی برای پول درآوردن است و دختربچه‌ای که اتاقش را ترک می‌کند تا مادر روسپی‌اش بتواند کار کند همگی نشان‌دهنده موانعی است که کودکان در تصور از یک زندگی متفاوت با آن مواجه می‌شوند.

بهترین صحنه‌های «متولدین خانه‌های فساد» همانهایی هستند که به اسم هشت کودک نامگذاری شده‌اند به اسم «ا‌َویگیت» کودک بسیار بااستعدادی که مادرش توسط یکی از مشتریان سوخته و جان ‌باخته «ساچیترا» دختربچه‌ای به باهوشی اویگیت که در برابر پافشاری خانواده‌اش جهت ورود به خط فحشا به خاطر امرار معاش به سختی مقاومت می‌کند. عکسهای آنها‌ـ تصویر ساچیترا به‌عنوان عکس روی جلد تقویم عفو بین‌الملل آمده‌ـ و عکسهای دیگر کودکان بیان‌کننده داستان آنهاست.

همان داستانی که فیلمسازان قادر به بازگو کردن آن نیستند. بریسکی و کافمن موفق به نجات همه کودکانی که عکسهایشان در فیلم گنجانده شده نشدند، برخی از آنها هنوز به مدرسه شبانه‌روزی که بریسکی برایشان پیدا کرد می‌روند درحالی‌که مابقی تسلیم سرنوشت اندوهبار منطقه چراغ قرمز شده‌اند، اما تصاویر آنان زندگی روسپیهای کلکته و کودکانشان را دستخوش تغییر کرده است. بریسکی نه‌تنها دیگران را برای تبعیت از این راه متقاعد کرده بلکه شهر کلکته دیگر خارج از زاویه دید این کودکان در ذهن نمی‌گنجد.

ترجمه: سیدعبدالرسول نبوی

[http://www.aparat.com/v/9cb22a1664cc9437dcb64fd0067c6721151482]